DỰ án cộng đồng

Đối với các em học sinh vùng cao, một trong những khó khăn cấp thiết khiến các em gặp không ít khó khăn trong việc tiếp cận con chữ là vấn đề về chỗ ở. Thị trấn Sơn Thịnh, Huyện Văn Chấn, Tỉnh Yên Bái hiện là nơi theo học của phần đông học sinh người H'Mông, trong đó có 96 trên 654 học sinh đang theo học tại Trường THPT Sơn Thịnh và 74 trên 665 học sinh theo học tại THCS Sơn Thịnh. Tuy nhiên, vì các bất cập về vị trí địa lý, điều kiện kinh tế và sự thiếu hụt về phương tiện đi lại, một số em học sinh cần một nơi ở ổn định để không bị gián đoạn việc đến trường. Dự án được thành lập nhằm mục đích xây dựng và mở rộng hệ thống nhà ở gần trường cho khoảng 40 – 50 em học sinh người H'Mông. Dự án dự kiến được triển khai trên mảnh đất khoảng 134,4 m2, trong đó, 118,56 m2 sẽ được ưu tiên cho các phòng ngủ và phòng học. Phần diện tích còn lại sẽ được sử dụng để xây dựng khu sinh hoạt cộng đồng.

Với trẻ em vùng dân tộc thiểu số nói chung và dân tộc H’Mông nói riêng, việc gìn giữ, duy trì và phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống là điều vô cùng quan trọng. Với các em học sinh đang theo học tại Trường THCS Sơn Thịnh và Trường THPT Sơn Thịnh, điều này lại có ý nghĩa đặc biệt khi các em sẽ là tương lai của dân tộc H’Mông. Bên cạnh dự án “Xây hiện tại – Dựng tương lai” với mục tiêu xây dựng nhà ở cho các em học sinh H’Mông tại Thị trấn Sơn Thịnh, Huyện Văn Chấn, Tỉnh Yên Bái, Nhà trường cũng đồng thời triển khai song song dự án “Cộng đồng gắn kết”. Dự án sẽ mang đến khu sinh hoạt cộng đồng và nhà ăn cho các em trên tổng diện tích đất là 71,28 m2 (trên 134,4 m2 cho tổng dự án nhà ở và khu sinh hoạt cộng đồng). Đây sẽ là nơi các em có thể vui chơi, thư giãn sau giờ học cũng như có không gian để học dân ca, dân vũ hoặc chơi các trò dân gian của dân tộc mình.

Theo Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018 được áp dụng cuốn chiếu từ năm học 2020, Tin học trở thành môn học tự chọn ở khối lớp 1 – 2 và là môn học bắt buộc từ lớp 3 trở đi. Tuy nhiên, các em học sinh Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú TH & THCS Túc Đán (thuộc Thôn Pate) đến nay chưa được trang bị máy vi tính để tiếp cận môn học này. Hiện nay, trường có khoảng 989 học sinh, trong đó có 431 học sinh THCS bắt buộc phải có máy tính để học môn Tin học. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, các em vẫn phải sử dụng nhờ phòng vi tính của trường bên cạnh và luôn gặp bất cập trong việc thực hành máy vi tính. Trước những khó khăn này, dự án “Chạm tương lai – Nối tri thức” dự kiến hỗ trợ đầu tư phòng Tin học cho nhà trường bằng cách trang bị hệ thống 20 máy vi tính để phục vụ nhu cầu học tập, tiếp cận công nghệ và đảm bảo điều kiện thực hành cho các em.

Hạ tầng giao thông kém và đường xá hiểm trở khiến cuộc sống của đồng bào dân tộc thiểu số đã khó khăn lại càng chồng chất khó khăn. Tại Bản Làng Tống, Xã Túc Đán, Huyện Trạm Tấu, Tỉnh Yên Bái, người dân dân tộc H’Mông luôn phải đối diện với những mối đe dọa trong sinh hoạt hằng ngày do phương tiện đi lại còn rất thô sơ, đường dốc cao, hiểm trở, trơn trượt và nguy hiểm. Đó là chưa kể vào những lúc mưa lũ gây sạt lở, việc tiếp cận các điểm sinh hoạt như trường học, bệnh xá gần như bất khả kháng. Điều đó cũng gây ra không ít khó khăn cho hơn 400 em học sinh người H’Mông trong việc di chuyển đến trường để tiếp cận con chữ. Có thể nói, những nguy hiểm hiện hữu trên con đường đến trường đã phần nào khiến các em chùn bước trên con đường tìm kiếm tri thức. Do đó, dự án “Êm chân đến trường – Nối liền ước mơ” sẽ hỗ trợ xây dựng khoảng 1 ki-lô-mét đường bê tông ở đoạn dốc đá nguy hiểm nhất cho người dân ở Bản Làng Tống. Qua đó, dự án sẽ giúp người dân và các em học sinh nơi đây thuận tiện hơn trong việc đi lại và giảm thiểu các mối đe dọa về giao thông.

Trường PTDTBT THCS Na Cô Sa, thuộc xã Na Cô Sa, huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên hiện tại có gần 600 học sinh. Hầu hết các em học sinh tại đây đều cần học nội trú tại trường vì khoảng cách từ nhà đến trường của các em thường từ 4-10km. Tuy nhiên, hiện tại cơ sở của trường chỉ đáp ứng cho 2/3 số học sinh của trường. Vì vậy, chỉ các em học sinh ở cách trường trên 4km mới đủ điều kiện để ở nội trú. Để hỗ trợ các em không đủ điều kiện nói trên, dự án hỗ trợ xây dựng các phòng đa năng và phòng ở tại khu lưu xá thuộc giáo họ tại địa phương (cách trường dưới 2km) để các em có chỗ ở lại và di chuyển đến trường mỗi ngày gần hơn. Các phòng đa năng còn là nơi sinh hoạt chung, phục vụ cho các hoạt động nâng cao đời sống tinh thần của người dân địa phương như đọc sách, biểu diễn văn nghệ,

Theo Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018 được áp dụng cuốn chiếu từ năm học 2020, môn Tin học trở thành môn học tự chọn ở khối lớp 1-2 và là môn học bắt buộc từ lớp 3 trở đi. Tuy nhiên, Trường PTDTBT THCS Na Cô Sa, thuộc xã Na Cô Sa, huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên, hiện tại chưa được trang bị máy móc thiết bị để giảng dạy cho môn học này. Các em học sinh tại trường hiện chỉ được học lý thuyết qua sách vở mà không có máy tính để thực hành. Trước những khó khăn này, dự án dự kiến sẽ hỗ trợ đầu tư phòng tin học cho nhà trường bằng cách trang bị các máy tính phục vụ học tập, nhằm đảm bảo điều kiện thực hành cho các em.

Điểm trường Na Cô Sa 3 hiện có gần 800 em học sinh Mầm non và Tiểu học, tương ứng 30 lớp. Tuy nhiên, trường với cơ sở vật chất thiếu thốn, các lớp học được dựng bằng những miếng gỗ và mái tôn, giữa các miếng gỗ có những khe hở khiến gió lạnh rất dễ lùa vào. Với số lượng học sinh đông, trường hiện tại không có đủ lớp học, nên các em học sinh phải tạm thời học trong các nhà kho. Dự án xây dựng các phòng học mới cho điểm trường Na Cô Sa 3 sẽ giúp các em học sinh được học tập tại các lớp học khang trang và ấm cúng hơn, được cung cấp các dụng cụ học tập cơ bản, giúp việc học tập và trải nghiệm của các em tại trường hiệu quả hơn.

Xã Na Cô Sa được biết đến là một xã nghèo tại tỉnh Điện Biên, nơi có 100% là người dân tộc H'mong. Học sinh tại đây phải đi từ 4 đến 10km để có thể đến trường trên con đường đất dốc và đặc biệt nguy hiểm vào mùa mưa. Dự án nhằm mở rộng và đổ bê tông 1km con đường đất gập ghềnh nối từ khu lưu xá tới trường PTDTBT THCS Na Cô Sa, nhằm giúp con đường đến trường của các em trở nên dễ dàng hơn, đồng thời hỗ trợ việc di chuyển của người dân địa phương quanh khu vực này.